فارسی English العربی
و از عمر کلمات مشهوری نقل شده که نشان می دهد او تا چه حد نیازمند به علم امیر المومنین بوده است و در اینجا برخی از آنها را ذکر می کنیم:
1- لولا علی لهلک عمر:
" اگر علی نبود عمر هلاک میشد " این جمله را بارها بر زبان آورده.
2- " خدایا مرا در مشکلی که برای گشودنش پسر ابی طالب نباشد قرار مده.
3- " سر زمینی که تو ای ابو الحسن نباشی، خدا مرا باقی نگذارد ".
4- " ای علی خدا امیر بعد از تو باقی نگذارد " 5- " به خدا پناه می برم از مشکلی که ابو الحسن برای گشودنش نباشد "
6- " به خدا پناه می برم که در قومی زندگی کنم و تو ای ابو الحسن در میان آنها نباشی ".
7- " به خدا پناه می برم که در میان مردم زنده باشم و ابو الحسن آنجا نباشد "
8- " خدایا مشگلی بر من وارد مساز مگر علی در کنارم باشد ".
9- " امید است در مشگلی که ابو الحسن گشاینده آن نباشد واقع نشوم ".
10- خدا مرا آن قدر باقی نگذارد تا در میان قرار گیرم که ابو الحسن در میان آنها نباشد ".
سعید بن مسیب گوید: عمر به خدا پناه می برد از مشکلی که برای گشودنش ابو الحسن نباشد.
معاویه گوید: وقتی عمر در امری به مشکلی بر می خورد پاسخش را از او " علی " میگرفت.
وقتی به معاویه خبر کشته شدن امام را دادند معاویه گفت: " با مرگ پسر ابو- طالب، علم و فقه از جهان رفت.
امام سبط حسن مجتبی در خطبه اش " هنگام وفات علی " گوید:
لقد فارقکم رجل بالامس لم یسبقه الاولون و لا یدرکه الاخرون بعلم:
" مردی دیروز از میان شما رخت بر بست که از گذشتگان و آیندگان کسی به پایه علم او نمی رسد ".
ابن عباس دانشمند بزرگ امت گوید: " بخدا قسم، علی را نه دهم علم بخشیدند و در یک درهم دیگر با شما شریک است " و می گفت: " علم من و علم اصحاب محمد در برابر علم علی " رض الله عنه " مانند قطره ای در هفت دریا است ".
و گاه می گفت: " علم برشش بخش است پنج بخش آن ویژه علی و یک بخش آن برای عموم مردم، همانا در بخش ششم او با ما شریک است و از ما داناتر ".
ابن مسعود می گفت: " حکمت بده جز تقسیم شده، نه جزء آن ویژه علی و یک جزء برای عموم، و علی در بخش عموم از همه داناتر است ".
او می گفت: " داناترین مردم مدینه در فرائض الهی علی بن ابی طالب است ".
و نیز می گفت: " ما وقتی بین خود سخن می گفتیم به این عقیده بودیم که بهترین داور مدینه علی است ".
و می گفت: داناترین کسی به فرائض و نیرومندترین داور علی است.
" و می گفت: " قرآن به هفت حرف نازل شده هیچ حرفی از آن نیست مگر که ظاهر و باطنی دارد و نزد علی بن ابی طالب عم ظاهر و باطن قرآن است ".
هشام بن عتیبه درباره علی " ع " می گفت: " او اول کسی است که با رسول خدا نماز گزارد و در دین خدا داناتر و برسول خدا نزدیک تر است ".
از عطاء پرسیدند آیا در بین اصحاب محمد کسی از علی داناتر بود؟ گفت: بخدا سوگند کسی را باین پایه نمی شناسم ".
عدی بن حاتم در سخنرانی اش می گفت: " در علم کتاب و سنت او " علی بن ابی طالب "داناترین مردم است و اگر او را نسبت به اسلام بسنجیم، او برادر رسول خدا و راس اسلام است و اگر او را نسبت به زهد و عبادت در نظر گیریم، زهدش از همه آشکار تر و عبادتش از همه بیشتر است، و اگر به خرد و قدرت طبیعی اش بنگریم، او از همه مردم عاقل تر و نیروی طبیعی اش برتر بوده است ".
و عبد الله بن حجل در سخنرانی اش گوید: تو یا علی، از همه ما در خدا شناسی دانا تر، و به پیغمبرمان نزدیکتر، و در دینمان نیکو تری ". و ابو سعید خدری گوید: " نیروی قضاوت علی، از همه برتر بود ".
از اصحاب پیغمبر عده ای در شعرشان امیر المومنین را به عنوان عالمترین یاران پیغمبر مدح گفته اند مانند: حسان بن ثابت، فضل بن عباس و به پیروی از آنها گروه بسیاری از شعرای قرون اولیه اسلام که از ذکر نامشان در اینجا خود داری میشود، به همین خصلت علی علیه السلام را ستوده اند.
از اینها که بگذریم، همه امت اسلام در برتری علمی امیر المومنین متفق اند، زیرا او وارث علم پیغمبر است، و از طرق بسیار روایاتی از پیغمبر اکرم صلی الله علیه و اله درباره او رسیده است که فرموده علی وصی من و وارث من است، در این روایات است که علی پرسید: من چه چیز از شما ارث می برم ای رسول خدا؟ پیغمبر فرمود: آنچه پیامبران پیشین ارث گذاشته اند. علی گفت آنان چه چیز ارث نهاده اند؟ فرمود کتاب خدا و سنت پیغمبرشان را.
حاکم در ذیل حدیث بردن خصوص علی از پیغمبر، نه عمویش عباس چنین گفته است " در این مسئله بین اهل علم اختلافی نیست که، با وجود عمو، ارث به پسر عمو نمی رسد، لذا معلوم می شود در خصوص این مورد، اجماعی وجود دارد که تنها و ارث علوم پیغمبر باید علی باشد، نه دیگران.
با این وراثت، روایتی که از طریق صحیح از علی علیه السلام رسیده که فرمود: به خدا قسم برادر او، ولی، پسر عم، و وارث علم اویم، پس کیست از من به او شایسته تر؟ محقق و مسلم می گردد.
این وراثت بین صحابه امری مسلم بوده است و در سخن بسیاری از آنها بدان اشارت رفته است. محمد بن ابی بکر در ضمن نامه اش به معاویه می نویسد: وای بر تو، خود را با علی برابر میدانی؟ او وارث رسول خدا و وصی است.
اکنون باید این مرد بنگرد، آیا این درشت سخنی ها و نسبت های ناروایش، متوجه کیست؟ و حکم کسی که چنین هتاکی کند، با توجه به اینکه در میان معتقدین به افضلیت علمی علی، یکی شخص پیغمبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم می باشد، چیست؟
اما آن کس که درباره صحابه بدگویی کند، و نسبت به سبط پیغمبر امام حسن مجتبی، عایشه، عمر بن الخطاب و دانشمند بزرگ امت ابن عباس و دیگران اهانت روا دارد، حکمش را به هم مسلکان او و علمای مذهبش حوالت می دهیم.