حدیث 3716
عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ صل علی علیه و آله و سلم الِاتِّكـَاءُ فـِي الْمَسْجِدِ رَهْبَانِيَّةُ الْعَرَبِ إِنَّ الْمُؤْمِنَ مَجْلِسُهُ مَسْجِدُهُ وَ صَوْمَعَتُهُ بَيْتُهُ
حضرت صادق علیه السلام فرمود: تکيه زدن (بر دستها) در مسجد رهبانيت (يعنی گوشه نشينی رياضت) عرب است، همانا مجلس است و عبادتگاهش خانه او است.
شرح: رهبانيت به معنای گوشه گيری و عزلت از دنيا و رياضت کشيدن است، و در حديث است که پيغمبر صل علی علیه و آله و سلم فرمود: رهبانيت در اسلام نيست، و اين روی اين جهت بوده که ترسايان، از دنيا و اهل آن کناره گيری میکردند و تن خود را مانند مرتاضان بانواع شکنجه و عذاب دچار میکردند تا روح خود را تقويت کنند، و اسلام از اين نوع عمل جلوگيری فرمود، و محتمل است که مقصود از اين حديث اين باشد که رهبانيت عرب به اين است که در مسجد به این کيفيت بنشينند (که دستها را به جای عصا برای بدن تکيه گاه کنند) و خلاصه منظور از اين حديث مدح اين وضع از نشستن است، و ممکن است مذمت از اين نحو نشستن باشد و مقصود اين باشد که چنانچه رهبانيت بدعتی بود که ترسايان گذارده بودند، این گونه نشستن نيز در مسجد از بدعتهای عرب است، و مجلسیu اين احتمال دوم را ظاهر دانسته، ولی به نظر میرسد که احتمال اول ظاهر باشد چنانچه در حديث آمده است که رسول خدا صل علی علیه و آله و سلم فرمود: رهبانيت امت من نشستن در مساجد به خاطر انتظار نماز است.
حدیث 3717
عـَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صل علی علیه و آله و سلم الِاحْتِبَاءُ فِي الْمَسْجِدِ حِيطَانُ الْعَرَبِ
امام صادق علیه السلام فرمود: در مسجد روی پا نشستن و زانوها را با دو دست حلقه وار بغل گرفتن ديوار عربها است.
شرح: يعنی چنانچه کسی که کنار ديوار بنشينند برای رفع خستگی به ديوار تکيه کنند عربها هم که در مسجد بنشينند به جای ديوار برای تکيه زدن از اين نحو نشستن استفاده کنند.
حدیث 3718
مـُحـَمَّدُ بـْنُ إِسـْمـَاعـِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ
عَنْ أَبِي الْحَسَنِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صل علی علیه و آله و سلم الِاحْتِبَاءُ حِيطَانُ الْعَرَبِ
(مانند حديث (2) است)
حدیث 3719
عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عـَنْ أَحـْمـَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَی عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ
سـَأَلْتُ أَبـَا عـَبـْدِ اللَّهِ علیه السلام عـَنِ الرَّجـُلِ يـَحْتَبِي بِثَوْبٍ وَاحِدٍ فَقَالَ إِنْ كَانَ يُغَطِّي عَوْرَتَهُ فَلَا بَأْسَ
سماعه گويد: از حضرت صادق علیه السلام پرسيدم: که مردی يک پيراهن بيش در تنش نيست، میتواند روی پا بنشيند؟ فرمود: اگر آن پيراهن عورتش را میپوشاند عيب ندارد.
توضیح: عربها در زمانهای قديم معمولا يک پيراهن بلند به تن میکردند و زير آن چيزی مانند شلوار نداشتهاند چنانچه اکنون نيز در ميان اعراب بدوی و چادر نشين چنين معمول است، از اين رو سماعة میپرسد که با چنين وضعی نشستن روی پا به آن کيفيت که رانها به شکم چسبيده و زانوها با دوست حلقه وار نگهداری شده و خواه ناخواه عورتين روی زمين قرار گيرد چگونه است؟ امام علیه السلام در پاسخ فرمود: که اگر عورتش را بپوشاند عيبی ندارد.
حدیث 3720
عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ لَا يَجُوزُ لِلرَّجُلِ أَنْ يَحْتَبِيَ مُقَابِلَ الْكَعْبَةِ
حضرت صادق علیه السلام فرمود: روا نيست که انسان در برابر خانه کعبه سرپا بنشيند.
عـَلِيُّ بـْنُ إِبـْرَاهـِيـمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قـَالَ رَسـُولُ اللَّهِ صل علی علیه و آله و سلم الِاتِّكـَاءُ فـِي الْمَسْجِدِ رَهْبَانِيَّةُ الْعَرَبِ إِنَّ الْمُؤْمِنَ مَجْلِسُهُ مَسْجِدُهُ وَ صَوْمَعَتُهُ بَيْتُهُ
حضرت صادق علیه السلام فرمود: تکيه زدن (بر دستها) در مسجد رهبانيت (يعنی گوشه نشينی رياضت) عرب است، همانا مجلس است و عبادتگاهش خانه او است.
شرح: رهبانيت به معنای گوشه گيری و عزلت از دنيا و رياضت کشيدن است، و در حديث است که پيغمبر صل علی علیه و آله و سلم فرمود: رهبانيت در اسلام نيست، و اين روی اين جهت بوده که ترسايان، از دنيا و اهل آن کناره گيری میکردند و تن خود را مانند مرتاضان بانواع شکنجه و عذاب دچار میکردند تا روح خود را تقويت کنند، و اسلام از اين نوع عمل جلوگيری فرمود، و محتمل است که مقصود از اين حديث اين باشد که رهبانيت عرب به اين است که در مسجد به این کيفيت بنشينند (که دستها را به جای عصا برای بدن تکيه گاه کنند) و خلاصه منظور از اين حديث مدح اين وضع از نشستن است، و ممکن است مذمت از اين نحو نشستن باشد و مقصود اين باشد که چنانچه رهبانيت بدعتی بود که ترسايان گذارده بودند، این گونه نشستن نيز در مسجد از بدعتهای عرب است، و مجلسیu اين احتمال دوم را ظاهر دانسته، ولی به نظر میرسد که احتمال اول ظاهر باشد چنانچه در حديث آمده است که رسول خدا صل علی علیه و آله و سلم فرمود: رهبانيت امت من نشستن در مساجد به خاطر انتظار نماز است.
حدیث 3717
عـَنْهُ عَنْ أَبِيهِ عَنِ النَّوْفَلِيِّ عَنِ السَّكُونِيِّ
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صل علی علیه و آله و سلم الِاحْتِبَاءُ فِي الْمَسْجِدِ حِيطَانُ الْعَرَبِ
امام صادق علیه السلام فرمود: در مسجد روی پا نشستن و زانوها را با دو دست حلقه وار بغل گرفتن ديوار عربها است.
شرح: يعنی چنانچه کسی که کنار ديوار بنشينند برای رفع خستگی به ديوار تکيه کنند عربها هم که در مسجد بنشينند به جای ديوار برای تکيه زدن از اين نحو نشستن استفاده کنند.
حدیث 3718
مـُحـَمَّدُ بـْنُ إِسـْمـَاعـِيلَ عَنِ الْفَضْلِ بْنِ شَاذَانَ وَ عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ جَمِيعاً عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ عَبْدِ الْحَمِيدِ
عَنْ أَبِي الْحَسَنِ علیه السلام قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ صل علی علیه و آله و سلم الِاحْتِبَاءُ حِيطَانُ الْعَرَبِ
(مانند حديث (2) است)
حدیث 3719
عـِدَّةٌ مـِنْ أَصـْحـَابـِنـَا عـَنْ أَحـْمـَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسَی عَنْ سَمَاعَةَ قَالَ
سـَأَلْتُ أَبـَا عـَبـْدِ اللَّهِ علیه السلام عـَنِ الرَّجـُلِ يـَحْتَبِي بِثَوْبٍ وَاحِدٍ فَقَالَ إِنْ كَانَ يُغَطِّي عَوْرَتَهُ فَلَا بَأْسَ
سماعه گويد: از حضرت صادق علیه السلام پرسيدم: که مردی يک پيراهن بيش در تنش نيست، میتواند روی پا بنشيند؟ فرمود: اگر آن پيراهن عورتش را میپوشاند عيب ندارد.
توضیح: عربها در زمانهای قديم معمولا يک پيراهن بلند به تن میکردند و زير آن چيزی مانند شلوار نداشتهاند چنانچه اکنون نيز در ميان اعراب بدوی و چادر نشين چنين معمول است، از اين رو سماعة میپرسد که با چنين وضعی نشستن روی پا به آن کيفيت که رانها به شکم چسبيده و زانوها با دوست حلقه وار نگهداری شده و خواه ناخواه عورتين روی زمين قرار گيرد چگونه است؟ امام علیه السلام در پاسخ فرمود: که اگر عورتش را بپوشاند عيبی ندارد.
حدیث 3720
عَنْهُ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَلِيٍّ عَنْ عَلِيِّ بْنِ أَسْبَاطٍ عَنْ بَعْضِ أَصْحَابِنَا
عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ علیه السلام قَالَ لَا يَجُوزُ لِلرَّجُلِ أَنْ يَحْتَبِيَ مُقَابِلَ الْكَعْبَةِ
حضرت صادق علیه السلام فرمود: روا نيست که انسان در برابر خانه کعبه سرپا بنشيند.